Zonnepanelen grijs? In Weesp produceren ze gekleurde panelen

Bronzen tafels die ogen alsof ze smelten, daarmee de vergankelijkheid van het leven uitdrukkend. Futuristische lampen bestaande uit lange koperen buizen, een eettafel met een blauwe glasplaat die een meer uitbeeldt. De kunstwerken van de 41-jarige Groninger Reinier Bosch zijn wereldwijd gewilde objecten. De aan de Eindhovense designacademie afgestudeerde kunstenaar zag zijn werk tentoongesteld worden in galeries in Londen, Bazel en zelfs Miami.

Toch miste hij iets. Door zijn kunst mocht Bosch dan een klein publiek laten nadenken over sociale onderwerpen, een échte invloed op maatschappelijk nijpende thema’s had hij niet. En dat terwijl de kunstenaar zich in toenemende mate zorgen begon te maken over de onrustbarende opwarming van de aarde.

Bosch besloot daarop het roer om te gooien: hij verkoopt tegenwoordig zonnepanelen. Niet van die grauwe dingen, kunstenaar als hij is maakt Bosch er een sport van om zijn panelen in esthetisch opzicht tot bloei te laten komen.

Kom bij Bosch daarom niet aanzetten met zwarte, eenvormige panelen. De modellen van Bosch zijn geel, rood, groen, gestippeld en gestreept. “Gewone zonnepanelen ogen vaak niet aantrekkelijk”, zegt Bosch, tijdens een rondleiding aan Business Insider door de werkloods van zijn startup Solarix in Weesp. “Als je zonnepanelen op een andere manier produceert, kunnen ze ook mooi zijn.”

Toen Bosch in 2015 een beurs voor zonne-energie bezocht, zag hij alleen maar zwarte panelen. “Alles was erop gericht om zo goedkoop mogelijk zoveel mogelijk energie op te wekken. Ik vond: het moet er esthetisch ook goed uitzien.”

Zonnepanelen in uiteenlopende kleuren

De werkruimte van Solarix staat vol zonnepanelen in uiteenlopende kleuren en vormen. Vraag naar zijn designproducten is er volop, volgens Bosch. Sinds de oprichting in 2018 realiseerde de startup een tiental grote projecten.

Zo prijken de werken van Solarix op het dak van techbedrijf Adyen in Amsterdam en zijn ze ingebouwd in de buitenmuur van de stadsschouwburg van Middelburg. Het regent aanvragen bij zijn bedrijf, zegt Bosch.

Hij wijst naar een rijtje groene panelen, die tegen de muur staan opgesteld. Die gaan naar een Nederlandse snelweg, waar 10.000 zonnepanelen aan de zijkanten worden geplaatst als geluidswal.

Even verderop staat een partij panelen voor het hoofdkantoor van chemiebedrijf DSM en in de hoek van het atelier vinden we de bestelling van een school.

Aan een grote tafel assembleren twee twintigers uiterst geconcentreerd de individuele onderdelen van de zonnepanelen. Deze onderdelen laat Bosch maken in fabrieken in België en Oost-Europa, maar de assemblage heeft hij nog niet geautomatiseerd. Staat nog op de planning, zegt de ondernemer erbij. Hij wijst naar een nog leeg deel van de werkruimte. “Daar komt over een jaar onze eigen assemblagemachine te staan.”

De panelen van Bosch kunnen op het dak van een gebouw, maar veel vaker levert hij ze als gevelmateriaal. Ze komen dan dikwijls in volledig verticale positie te staan. Zo wordt de buitengevel van het Helmondse technisch installatiebureau Kuijpers sinds 2018 opgesierd met verticaal gepositioneerde, bronzen zonnepanelen.

Als de zon hoog staat, wekken de panelen in verticale stand minder energie op. Staat de zon daarentegen laag, dan krijg je meer zonne-energie, beargumenteert de ondernemer. Dat laatste is het geval in bijvoorbeeld het voorjaar of op ochtenden en avonden. Bovendien, zo vindt Bosch: door zijn oplossing wordt het voor bedrijven mogelijk om zonne-energie via gevels op te wekken.

Het was zijn medeoprichter Marloes van Heteren (44) die in 2015 met dit specifieke idee kwam. Van Heteren, toen nog zelfstandig ontwerper, had een opdracht om de Amsterdamse A'DAM Toren zo duurzaam mogelijk te maken. Het dak van het voormalige Shell-kantoor bleek niet geschikt te zijn voor zonnepanelen, dus Van Heteren opperde het idee om de zonnepanelen in de gevels te verwerken. Zo geschiedde.

Nadeel: tot 25% minder stroom

Bosch en Van Heteren zijn overigens niet de eersten die met gekleurde zonnepanelen op de proppen komen. Het Zwitserse bedrijf SwissINSO had al in 2015 de primeur. Waarom het fenomeen nog altijd geen gemeengoed is? Vermoedelijk vanwege één groot nadeel aan de kleurige zonnepanelen: ze wekken tot 25 procent minder stroom op dan zwarte panelen.

“Je krijgt er esthetiek voor terug”, werpt de designkunstenaar tegen. “Als het aan techneuten zou liggen, zou je zwarte steden krijgen. Ik vind dat niet mooi. Bovendien, vervang je ander gevelmateriaal met onze panelen, dan wek je er juist méér stroom door op.”

Maar kan het financieel ook uit voor klanten? Bosch denkt van wel. “Onze panelen kosten inclusief montage zo’n 325 euro per vierkante meter, terwijl gewone aluminiumgevels 300 euro per vierkante meter kosten.” Klanten verdienen de kosten uiteindelijk terug doordat zij een lagere energierekening krijgen, zegt Bosch, die aangeeft dit per project uit te rekenen. “We geven 25 jaar garantie op energieprestaties. Na 25 jaar hebben de panelen nog altijd gegarandeerd 85 procent van hun opwekcapaciteit. Dan heb je je gevel misschien al drie keer terugverdiend.”

Toen Bosch nog maar net met Solarix was begonnen, reageerden mensen uit de industrie dan ook sceptisch. “Ze zeiden: wie gaat er nou zonnepanelen kopen die minder stroom opwekken? Ze vergeleken zonnepanelen met asfalt. Het hoeft er niet mooi uit te zien, het moet zijn werk doen. Daar waren wij het niet mee eens, maar we waren een roepende in de woestijn.”

Er is duidelijk vraag naar zijn gekleurde panelen, getuige de vele projecten die Bosch al heeft gedaan. Afgelopen jaar “verdubbelde” de omzet van zijn bedrijf, geeft Bosch aan. Hoeveel omzet hij precies heeft gemaakt, wil de ondernemer niet vertellen. Winst stelt Bosch nog niet te maken. Volgend jaar hoopt hij zijn startup winstgevend te hebben.

In 2021, het meest recente jaar waarvan het bedrijf bij de Kamer van Koophandel (KvK) cijfers deponeerde, maakte het bedrijf inderdaad nog geen winst. Ontwerptak Solarix Concepts had een negatief eigen vermogen van ruim 320.000 euro en verkooptak Studio Solarix hield onder de streep zo’n 190.000 euro over.

Bosch helpt voorlopig alleen klanten die in één keer meer dan 100 vierkante meter aan zonnepanelen bestellen. “Anders is het te veel werk voor te weinig inkomsten”, zegt hij.

“Het is echt maatwerk, maar zodra we onze assemblage hebben geautomatiseerd wordt het eenvoudiger. Dan gaan we met partners werken, die ook gewone consumenten kunnen helpen. Vanuit die hoek krijgen we veel vraag.” De ondernemer schat dat het nog zo’n twee jaar duurt voordat zijn panelen in groothandels voor installateurs zullen liggen.

Zonneparken met groene panelen op het platteland

In het Utrechtse boerenland Lopikerwaard werkt Solarix zelfs mee aan een zonnepark met groene panelen, waardoor de panelen beter passen tussen het grasland. “Ook op deze plekken wordt esthetiek belangrijker”, zegt Bosch.

Veel boeren lijken weinig enthousiast te zijn over zonneparken op weilanden. Zo betitelt de agrarische partij BoerBurgerBeweging zonneparken - weinig flatteus - als “grijze woestijn”. Bosch denkt dat boeren zijn gekleurde zonneparken wél kunnen waarderen. “We hebben al zo’n zonnepark op een boerenlandschap geplaatst en kregen heel veel positieve reacties van agrariërs.”

Solarix haalde afgelopen februari 9 ton groeifinanciering op bij publieke investeerder ROM InWest en drie geldschieters uit de bouwsector. Met dit groeikapitaal kan zijn twaalf voltijdsmedewerkers tellende organisatie even vooruit, denkt Bosch.

Uiteindelijk wil hij zijn concept in heel Europa uitrollen. Om de Europese markt te veroveren, denkt hij een bedrag van 3- tot 10 miljoen euro van durfinvesteerders nodig te hebben.

Aan zakelijke vergezichten dus geen gebrek bij de ondernemer. Toch, kunstenaar ben je en dat blijf je. Als Bosch een gaatje in zijn agenda over heeft, ontwerpt hij nog weleens een meubel. Zo vinden we in de hoek van zijn bedrijfspand in Weesp een artistiek ogende stoel, gemaakt ter ere van het 60-jarig bestaan van de meubelcollecties van wijlen Martin Visser. Het bijzondere aan de stoel: deze is voorzien van zonnepanelen waar je op kunt zitten.

Met de energie die de stoel opwekt, kan Bosch zijn bedrijfslogo in de entreehal verlichten. In theorie, want vandaag gaat er een stekker vanaf het verlichtte bedrijfslogo naar het stopcontact. “Je moet de stoel buiten zetten om voldoende energie op te wekken”, zegt Bosch.

Tsja, buiten regent het - niet echt weer om een designstoel aan bloot te stellen.

LEES OOK: Accu voor thuis: zonde van de investering, of moet je er nu een kopen om stroom van zonnepanelen op te slaan?